Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Eylül ayına ilişkin enflasyon raporunu hazırladı. TÜİK’in açıkladığı rapora göre enflasyon baz etkisiyle birlikte yüzde 50’nin altına inerken TCMB’nin politika faizinin altına düşmüş oldu.
Mehmet Şimşek’ten Açıklamalar
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, X hesabından yaptığı açıklamada “Eylülde yıllık enflasyon bir önceki aya göre 2,6 puan düşüşle yüzde 49,4’e geriledi” ifadelerini kullandı.
Bakan Şimşek, temel mal enflasyonundaki enflasyonun düşüklüğüne dikkat çekti. Bakan, hizmet enflasyonunun yüksek seyretmesinin sebebini, geçmişe dönük fiyatlamaya bağlarken, “Temel mal enflasyonu yıllık yüzde 28,3 ile görece düşük seviyedeyken geriye dönük fiyatlama davranışı kaynaklı katılık, hizmet enflasyonunda düşüşün yavaş gerçekleşmesine neden oluyor” sözlerini kullandı.
Dezenflasyon sürecinin Haziran ayında başladığını hatırlatan Bakan Mehmet Şimşek, dezenflasyon sürecinin program dahilinde devam ettiğini söyledi. Şimşek; “Haziranda başlayan dezenflasyon süreci devam ediyor. Bu dönemi önümüzdeki yılın ikinci yarısında başlayacak ve enflasyonda kalıcı düşüşü sağlayarak tek haneye ulaşacağımız istikrar dönemi takip edecek. Tüm politikalarımızı fiyat istikrarı hedefimiz doğrultusunda eşgüdüm içinde ve kararlılıkla uygulamayı sürdürüyoruz” ifadelerini kullandı.
Hazine ve Maliye Bakanı, enflasyonu düşürmenin önemine vurgu yaparken “Enflasyonu düşürmek sadece hayat pahalılığı sorununu çözmeyecek aynı zamanda vatandaşımızın refahını kalıcı olarak artıracaktır” şeklinde ifade etti.
Aylık Enflasyon Yüzde 2,97
Aylık enflasyon yüzde 2,2 beklentisini aşarak yüzde 2,97 oranında gerçekleşti. En yüksek enflasyon artışı okulların açıldığı Eylül ayında yüzde 14,21 oranında gerçekleşirken Haberleşme kategorisindeki değişim negatif oranda gerçekleşti. Haberleşmedeki aylık değişim yüzde -0,88 oldu.
TÜFE’nin yüzde 2,97 oranında geldiği Eylül ayında ortalamanın altında gelen kalemler, yüzde 1,51 oranla sağlık, yüzde 1,98 oranla ev eşyası, yüzde 2,35 oranla eğlence ve kültür, yüzde 2,44 oranla ulaştırma, yüzde 2,48 oranla gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 2,72 oranla lokanta ve oteller oldu.
TÜFE ortalamasının üzerindeki hizmetler ise, yüzde 3,25 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 3,63 oranla giyim ve ayakkabı, yüzde 3,66 oranla konut, yüzde 4,16 oranla alkollü içecekler ve tütün oldu.
Yıllık Enflasyon Şampiyonu Konut
Aylık enflasyonun beklentilerden yüksek gelmesine rağmen yıllık enflasyonda düşüş yaşandı. 2023 yılı Eylül ayında gelen yüzde 4,75 oranındaki enflasyondan düşük gelen aylık enflasyon, baz etkisiyle yıllık enflasyonun da yüzde 51,97’den yüzde 49,38’e düşmüş oldu.
Yıllık efnlasyonda yükselişin zirvesinde konut ve eğitim oldu. Konut fiyatları yıllık olarak yüzde 97,87 oranında artarken eğitim harcamaları yüzde 93,59 oranında gerçekleşti.
Sağlık, alkollü içecekler ve tütün ile lokanta ve otellerdeki artış da TÜFE ortalamasının üzerinde geldi. Yıllık olarak en az artan kalem ise yüzde 26,6 oranla ulaştırma, yüzde 30,7 oranla giyim ve ayakkabı oldu. Aylık olarak düşen tek kalem olan haberleşme, yıllık yüzde 36,64 arttı.
TCMB Faiz İndirir mi?
Geçtiğimiz ay FED’in de faiz indirmesiyle birlikte gözler dünyanın diğer ülkelerindeki Merkez Bankalarının kararlarına çevrildi. Türkiye’de de dezenflasyon süreci devam ederken enflasyonun politika faizinin altına inmesiyle birlikte Merkez Bankası’nın faiz indirimi yapıp yapmayacağına çevrildi.
TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) 17 Ekim’de toplanacak. Enflasyon sonuçları, PPK’nın ana gündem maddelerinden biri.
TCMB Başkanı Fatih Karahan, enflasyon sonuçlarını yorumladı. TCMB Başkanı, aylık enflasyonda ve beklentilerde hala alınacak bir mesafe olduğunun altını çizdi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda konuşan TCMB Başkanı; “Daha önce de vurguladığımız gibi, bu süreçte iki ana koşul gözetiyoruz. Birincisi, aylık enflasyonun ana eğiliminin, belirgin ve kalıcı bir düşüş göstermesi. İkincisi ise, enflasyon beklentilerinin öngörülen tahmin aralığına yakınsaması. Her iki kriterde de alınacak bir miktar mesafe olduğunu değerlendiriyoruz. Bu nedenle, para politikasında sıkılığı korumaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Fatih Karahan’ın konuşmasında şahin bir ton gözlemlenirken, Kur Korumalı Mevduat’ta düşüş yaşandığını kaydetti. TCMB Başkanı, makroekonomik göstergelerin dezenflasyon süreciyle uyumlu seyrettiğini kaydetti.
