Forex en basit anlatımla, Foreign ve Exchange kelimelerinin kısaltmasıdır. Bu ifade, döviz ticareti anlamına gelir. Ancak bu kadar da değildir. Forex nedir sorusunun pek çok cevabı vardır. Örneğin, bu piyasalarda döviz işlemlerinin ve emtia ticaretinin yanında ayrıca emtialar ve endeksler de işlem görmektedir. Bir ülkenin para birimiyle başka bir ülkenin para birimi arasındaki değişim oranından yararlanarak, döviz ticareti yapılan uluslararası piyasaların tamamı olan bu piyas, kaldıraçlı işlem yapma imkânını yatırımcılarına sunan dünyanın en büyük pazarlarından da biridir.
Türkçe tanımıyla foreks ya da kısaca FX olan bu piyasa finansal anlamda “Bir ülkenin para birimi ile başka bir ülkenin para biriminin değiş tokuş edildiği piyasa” anlamına gelmektedir. Yani, bir dövizin başka bir döviz ile değerlendiği ve döviz ticaretinin yapıldığı uluslararası piyasaların tamamını ifade etmek için bu tanımı kullanabilirsiniz.
Gelin, Forex piyasasına daha derin bir bakış atarak, bu piyasalarda işlem yapılan türleri, nasıl tecrübe kazanacağınızı ve piyasanın diğer özelliklerine değinelim. Ayrıca bu yazıda ve bu yazı ile ilişkili diğer sayfalarda daha derinlemesine bilgiler bulabileceğinizi unutmayın.
Forex Piyasasının Büyüklüğü Nedir?
Dünyanın en büyük piyasası olan Forex’in günlük işlem hacmi, üç yılda bir yayınlanan BIS (Bank for International Settlement) raporuna göre (2016) günlük olarak yaklaşık 5,3 trilyon dolardır. Bu işlemlerin 1,5 trilyon doları bireysel yatırımcılar tarafından gerçekleştirilir. 2022 yılındaki piyasa büyüklüğü ise günlük 7,5 trilyon dolara ulaşmıştır.
Dünyanın en büyük borsası olan NYMEX’in günlük işlem hacminin yaklaşık olarak 22,5 milyar dolar olduğunu göz önüne alırsanız Forex piyasasının büyüklüğü konusundadaha net bir fikriniz olabilir.
Yatırımcılar paralar arasındaki bu işlemleri yaparken işlem yaptıkları dövizlerin ait olduğu ülkelerinin birbirlerine göre performanslarını değerlendirirler.
Forex’te Sadece Döviz İşlemleri mi Yapılır?
Kelime anlamı olarak forex döviz takası anlamına gelse de bu piyasada döviz yani farklı ülkelerin para birimlerinin yanında altın, gümüş, petrol, kahve, buğday gibi yüzlerce farklı üründe de işlemler yapılmaktadır.
Ayrıca bu piyasada CFD olarak tanımlanan vadeli kontratların ticaretine ve endekslere de yatırım yapabilirsiniz.
Forex’te Nasıl İşlem Yapılır?
Forex piyasasında işlem yapmak için, istediğiniz bir aracı kurumdan hesap açabilir ve ardından yatırdığınız teminatla internetin olduğu her yerde, bilgisayar, tablet ya da cep telefonunuzdan işlem yapabilirsiniz.
Küresel piyasalarda, emtia fiyatlarında ve paritelerde yaşanan hareketlilik hem riski hem de getirisi yüksek olan bu piyasanın cazibesini de git gide artırmaktadır.
Forex’in Diğer Piyasalardan Farkı Nedir?
Forex piyasasının mantığı ve borsa gibi piyasalardan en büyük farkı, çift yönlü işlem yapılabilmesidir. Örneğin; borsada yatırımcının kâr elde edebilmesi için önce o üründe alım işlemi yapması gerekir. Forex’te ise, teminatınızla istediğiniz üründe hem alım hem de satım işlemi yapabilirsiniz.
Ayrıca bu piyasalarda kaldıraçlı işlemler yapılabilmesi de mümkündür. Kaldıraç, Türkiye’de paranızın 10 katına kadar bir bakiyeyle yatırım yapmanıza imkan tanırken, kazanmanız durumunda karınızı, kaybetmeniz durumunda ise zararınızı kaldıraç oranı kadar artırır.
Forex’in Çalışma Saatleri
Forex piyasası diğer piyasalarda olduğu gibi tek bir merkeze bağlı değildir, yani tezgâh üstü bir piyasadır. Pazar gecesi 00:00’da açılır ve Cuma gecesi 00:00’da kapanır, hafta içi 5/24 açıktır.
Forex’in, 5 gün 24 saat açık olmasının sebebi ise tek bir işlem merkezi olmamasıdır. Bu özelliği ile tezgah üstü bir piyasadır (OTC). Dünyanın her yerinden yapılan işlemler Londra, New York, Sydney, Tokyo gibi finans merkezlerinde karşılık bulabilir. Merkez bankaları, ticari bankalar, kurumsal yatırımcılar, hedge fonlar, sigorta şirketleri, uluslararası kurumlar ve bireysel yatırımcıların işlemleri Forex piyasasını dünyanın en likit piyasası yapmaktadır.
Yüksek işlem hacmi ve likidite özelliği nedeniyle Forex piyasasında komisyon ödemeden düşük maliyetlerle işlem yaparsınız. 90’lı yılların başından beri elektronik iletişim ağlarıyla ve yoğun teknolojik altyapıyla bütün yatırımcılar günün her saatinde hesaplarına online olarak erişip portföylerini diledikleri gibi yönetebilirler.
Forex’in çalışma saatleri hakkında daha detaylı bilgiye erişmek için, Forex İşlem Saatleri ve En Volatil Zamanlar isimli makalemizi okuyabilirsiniz. Bu yazıda, işlem merkezlerinin yanı sıra, kendiniz için en doğru işlem saatlerini de bulabilirsiniz.
Forex’te Kaldıraç Oranları
Para birimleri arasındaki yoğun değişkenlik döviz piyasalarını yatırımcılar için karlı alanlara dönüştürmüştür. Kaldıraç faktörü ve çift yönlü işlem yapılabilmesi özelliği ile Forex piyasası hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılara önemli avantajlar sunmaktadır.
Forex’i döviz bozma işleminden ileriye götüren “kaldıraç oranı“dır. Kaldıraç oranı, piyasada işlem yapan yatırımcıya teminatının belli bir oran kadar fazlasıyla işlem yapma avantajı sağlar. Bu oran her ülkede farklıdır. Türkiye’de ise bu oran, teminat tutarı ve paritelere göre değişiklik göstermektedir.
Kaldıraç oranını örnekle açıklarsak, 1000 USD tutarında pozisyon açtığınızı ve 1:10 oranında kaldıraç kullandığınızı varsayalım. Bu durumda aslında 10.000 USD büyüklüğünde işlem hacmi yaratmış oluyorsunuz. Dolayısıyla kazancınız ve kaybınız sizden daha düşük oranda kaldıraç kullanan yatırımcıya göre daha fazla oluyor.
Forex Piyasaları Güvenilir midir?
Forex piyasası her ülkenin kendi yasal denetimine tabidir. Türkiye’de Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından denetlenmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu, kaldıraçlı alım satım yani forex işlemi sunan kuruluşlara lisans koşulu getirmiştir, lisansı olmayan kuruluşlar Türkiye’de forex işlemleri sunamaz.
Forex işlemini yapabilmeniz için aracı kurum hizmeti sağlayan bir firma, yatırdığınız teminatları Takasbank’ta tutmaktadır. Bu nedenle yatırımcının işlem yapacağı aracı kurumu seçerken lisanslı olmasına dikkat etmesi gerekir. Ülkemizdeki lisanslı kurumlara Sermaye Piyasası Kurulu’nun resmi sitesi olan spk.gov.tr‘den ulaşabilirsiniz.
Forex Piyasalarında Nasıl Tecrübe Kazanılır?
Forex, avantajları cazip bir piyasadır, ancak Forex’te yeniyseniz kayıp yaşamadan tecrübe edinmek de mümkün. Bunun için bir aracı kurumdan ücretsiz deneme hesabı (demo hesap) açabilirsiniz. Deneme hesabında genellikle 100 bin dolar tutarında bir sanal bakiye bulunur. Ürünlerin fiyatlarının gerçek olduğu bu deneme hesabında bir süre alım satım işlemi yaparak tecrübe edinebilirsiniz. Forex Nasıl Öğrenilir yazımızdan Forex öğrenmek için gerekli diğer şeyleri de okuyabilirsiniz.
Demo hesap, yatırımcının piyasayı tanıması, riskleri ve kazançları net görebilmesi için yapılan bir düzenlemedir. Bu sayfada yer alan formu doldurarak bir deneme hesabı açabilirsiniz.
