Amerikan Merkez Bankası Fed, 2025 yılının ilk faiz toplantısını gerçekleştirdi. Yılın ilk faiz toplantısında Fed sabiti sabit tutarken karar metninde enflasyonun düşmekte olduğuna dair ibare çıkarıldı. Bu ifadenin yerini ise enflasyonun eğiliminin yukarı yönlü olduğuna dair yeni bir ifade ekledi. Bu durum öncesinde Fed’in Haziran veya Temmuz ayında faiz indirimi yapma beklentisini de öteledi.
Gözler Fed Başkanı Jerome Powell’in faiz kararından yarım saat sonraki konuşmasına çevrildi. Powell ise yaptığı konuşmada enflasyonun hedefe yakın olduğunu anvak temkinli olduklarını söyledi. Yeni ABD Başkanı Donald Trump, faizlerin hızlı bir şekilde indirilmesini savunuyor. Powell’in konuşmasının ardından Trump, enflasyonu Fed’in yarattığını savunduğu açıklamasında, Merkez Bankası’nın kendi yarattığı enflasyon sorununu çözmekte de başarısız olduğunu kaydetti.
2025’in ilk faiz kararında öne çıkanlar haberimizde.
Fed’in Faiz Kararı: Yüzde 4,5’le Devam
Federal Reserve, 2025 yılının ilk faiz kararında pas geçti. Amerika Birleşik Devletleri’nde faizler yüzde 4,5 seviyesinde sabit tutulurken Fed’in karar metninde enflasyonun. yükselmekte olduğuna dair ifadeler dikkat çekti.
Faizlerin değiştirilmemesi, piyasaların beklediği bir karardı ancak enflasyonun yükselmekte olduğu vurgusunun, enflasyonun hedefe doğru ilerlediği ifadesinin yerine gelmesi faiz indirimi konusunda umutları da erteledi. Merkez Bankası’nın karar metni ilk verilere göre piyasalarda olumsuz olarak algılandı.
Fed’in faiz kararını yorumlayan İntegral Yatırım Araştırma Müdürü Seda Yalçınkaya Özer, Fed’in son iki toplantıda agresifleştiğini kaydetti. Seda Yalçınkaya Özer, Fed faiz kararını yorumladığı analizinde şu ifadeleri kullandı;
“Fed Belirsizliğe
Belirsizlik Getiriyor”
“Amerika Merkez Bankası (Fed) piyasa beklentisine paralel olarak politika faizinde değişikliğe gitmedi. Böylelikle politika faizini %4,50’de sabit tuttu. Aralık ayında piyasayı hazırlamadan 100 baz puan faiz indirimi beklentisini 50 baz puana revize etmişti. Bu iletişim sonrası piyasa uzun bir süre Fed’in faiz indirebileceğine yönelik inancını yitirmiş oldu. Aralık ve Ocak ayında açıklanan ekonomik göstergeler de faiz indirimini net bir şekilde destekler nitelikte değil.
Fed karar metninde enflasyonun hedefe doğru ilerlediğine ilişkin referansı kaldırdı. Enflasyonda hedefe doğru ilerliyor cümlesi kaldırılıp bunun yerine enflasyondaki eğilim yukarı yönde cümlesi gelince olumsuz algılandı ve piyasaya satış geldi. Son iki toplantıda Fed’in iletişimi oldukça agresif. Piyasayı hazırlamadan çok güçlü iletişimler yapılıyor. Genel Fed tavrından daha farklı bir tutum izleniyor ve bu da belirsizlik yaratıyor. Muhtemelen soru cevap kısmında bu cümle sorulacaktır. Bu cümleyi muhtemelen Powell açacaktır. Genel ekonomik görünüm nedeniyle mi enflasyondaki görünümde olumsuz olunduğu ya da Trump politikalarının olası etkilerine yönelik hazırlık mı yapıldı bunu Powell’dan öğreneceğiz.
Fed Başkanı Powell’ın TSİ 22:30’da yapacağı açıklamalar merakla bekleniyor. Muhtemelen soru cevap kısmında Powell’ı eskisinden daha fazla sıkıştıracaklar. Sorular Trump politikalarının ekonomik görünüme ve düzene ne kadar zarar verebileceği çerçevesinde gelebilir. Özellikle Fed’in politikasının Trump tarafından ne kadar sabote edilebileceği de sorular arasında yer bulabilir. Açıklamalar genel piyasa algını yönetmek adına önemli olacaktır. Aynı zamanda piyasanın bu açıklamalardan neyi ne kadar öne çıkarıp fiyatlamak isteyeceği de soru işareti. Ancak Powell’ın güvercin bir mesaj vermesini, enflasyon ya da faiz indirimleri konusunda cesaretlendirici olmasını beklemiyoruz. Şahin yapısını korumakla birlikte geçen toplantıdaki sözel yönlendirmesini devam ettirecektir.
Piyasanın ilk reaksiyonunda, ABD 10 yıllık tahvil faizi yukarı yönde hareket ederken, Dolar endeksi de(DXY) 108 sınırında hareket ediyor. Piyasaya genel bir satış geldiğini söylemek mümkün. Powell konuşması sırasında piyasanın dalgalanması beklenebilir. Açıklaması önemli olacaktır.”
Seda Yalçınkaya Özer, İntegral Yatırım Araştırma Müdürü
Fed’in karar metninin ardından gözler Powell’e çevrildi. Powell’in yapacağı konuşmada tonunun şahin mi güvercin mi olacağı merak ediliyordu. Türkiye saati ile 22:00’de açıklanan Fed faiz kararından yarım saat sonra Powell konuşmasını yapmak üzere kürsüye çıktı.
Powell: Enflasyon Hedefe Yakın Ama Temkinliyiz
Jerome Powell’in yaptığı konuşmada üç ana başlık dikkat çekici oldu. Fed Başkanı, karar metninde bahsedilen enflasyonun yönünün yukarı doğru çevrildiğine dair ifadeye karşın, enflasyonun yine de hedefe yakın olduğunu kaydetti. Bu sözler güvercin bir ton olarak yorumlandı. Ancak Başkan, enflasyonun son 2 yılda önemli bir düşüş göstermesine karşın hala hedefin üzerinde olduğunu sözlerine ekledi. Powell’in konulşmasında “Maksimum istihdam ve fiyat istikrarını sağlamak için çalışıyoruz” ifadeleri öne çıkarken enflasyonun hedefe yakın olduğu ancak temkinli davrandıklarını kaydetti.
Powell’in konuşmasında öne çıkan başlıklar şu şekilde oldu;
(29 Ocak 2025)
Powell’in Basın Toplantısı
“Meslektaşlarım ve ben, maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerimizi gerçekleştirmeye odaklanmaya devam ediyoruz. ABD ekonomisi genel olarak güçlü ve son iki yılda önemli ilerlemeler kaydettik. İşgücü piyasası, aşırı ısınmış durumundan soğumuş olsa da sağlamlığını koruyor. Enflasyon, uzun vadeli hedefimiz olan yüzde 2 seviyesine yaklaşmış durumda ancak hâlâ biraz yüksek seyrediyor.”
“Enflasyon son iki yılda önemli ölçüde düştü ancak hâlâ biraz yüksek seyrediyor. Tüketici Fiyat Endeksi (CPI) ve diğer verilere göre, toplam PCE fiyatları Aralık ayı itibarıyla yıllık bazda yüzde 2.6 oranında arttı. Gıda ve enerji hariç çekirdek PCE fiyat endeksi yüzde 2.8 olarak ölçüldü. Uzun vadeli enflasyon beklentileri, hem anket verilerine hem de finansal piyasa göstergelerine göre iyi durumda.”
“İşgücü piyasasında koşullar sağlamlığını koruyor. Son üç ayda istihdam artışı ortalama 170 bin olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı, geçen yılın ortasından bu yana sabit seyrederek Aralık ayında yüzde 4.1 seviyesinde kaldı. Nominal ücret artışı geçen yıl boyunca yavaşladı ve iş gücü arzı ile talebi arasındaki boşluk daraldı. Genel göstergeler, işgücü piyasasının genel anlamda dengeli olduğunu gösteriyor. İşgücü piyasasının enflasyonist baskı oluşturmadığını gözlemliyoruz.”
“Son veriler, ekonomik aktivitenin 2024 yılı boyunca sağlam bir hızda genişlemeye devam ettiğini gösteriyor. Yılın genelinde GSYİH yüzde 2’nin üzerinde büyüdü. Dayanıklı tüketici harcamaları büyümeye katkı sağlamaya devam etti. Dördüncü çeyrekte, ekipman ve soyut yatırımlar yavaşlamış olsa da yıl genelinde güçlü kaldı. Konut sektörü, geçen yılın ortasındaki zayıflığın ardından istikrar kazanmış görünüyor.”
“Para politikamız, maksimum istihdamı desteklemek ve fiyat istikrarını sağlamak amacıyla belirlenmiştir. Önceki üç toplantımızda, politika faiz oranını toplamda 100 baz puan düşürdük. Bugünkü toplantımızda, federal fon faiz oranını 4.25 – 4.50 aralığında tutma kararı aldık. Politikamız şu anda, enflasyonun sürdürülebilir şekilde yüzde 2’ye yöneldiğine dair daha fazla kanıt görmemizi sağlayacak bir seviyede konumlanmıştır. Eğer ekonomi güçlü kalmaya devam eder ve enflasyon yüzde 2 seviyesine sürdürülebilir şekilde düşmezse, politika kısıtlayıcı kalabilir. Öte yandan, işgücü piyasasında beklenmedik bir zayıflama veya enflasyonun hızla düşmesi durumunda, politika ayarlamaları yapılabilir.”
Fed Başkanı Jerome Powell
Powell konuşmasının ardından gazetecilere soru hakkı tanıdı. Powell’e gazetecilerden gelen soruları yanıtladı. Başkan, Fed’in baskı altında olup olmadığına dair bir soruya kurumun bağımsızlığına vurgu yaptı.
Gelen bir başka soruda, enflasyonun yüzde 2’ye inmesinden önce bir faiz indirimi gelkip gelmeyeceğine dair soruya tüm verileri dikkate alarak karar verdiklerini belirten Başkan, ticaret savaşlarının Fed kararlarını etkileyip etkilemeyeceğine dair bir soruya ise; “Fed, politikaları analiz etmez, sonuçlarını analiz eder” yanıtını verdi.
Jerome Powell, iklim değişikliği ve yaratacağı finansal riskler hakkındaki bir soruya ise; “FED’in görevi fiyat istikrarı ve istihdamı desteklemektir. Bu çerçevede finansal riskleri değerlendiriyoruz ancak doğrudan bir iklim politikası oluşturmuyoruz” yanıtını verirken son zamanlarda Çin’den gelen Deepseek atağıyla ABD borsalarında Yapay Zeka destekli olarak büyüyen şirketlerin de etkisiyle sorulan “Yapay zeka kaynaklı hisse senedi dalgalanmaları hakkında ne düşünüyorsunuz?” sorusuna “FED, piyasaların genel istikrarını takip eder. Ancak kısa vadeli dalgalanmalar yerine, makroekonomik verileri esas alırız” yanıtını verdi.
Trump’tan Sert Yanıt
Gerek başkanlık seçimleri için düzenlenen basın toplantılarında, gerekse başkan seçildikten sonra faizlerin düşmesi gerektiğine dair pek çok açıklama yapan Trump, Powell’in konuşmasını beklemeden Fed’in faiz kararını eleştirdi.
Trump, Fed’in enflasyonu ve bankacılık sektörünü kötü yönettiğini ifade ederken BBC.com’un yaptığı habere göre Donald Trump, “Fed, enflasyonla yarattıkları sorunu durdurmayı başaramadı” ifadelerini kullandı.
Trump açıklamayı kendi sosyal medya platformu olan Truth Social’da yaptı. Yaptığı paylaşımda ABD Başkanı; Fed, DEI, cinsiyet ideolojisi, ‘yeşil’ enerji ve sahte iklim değişikliğine daha az zaman harcasaydı, enflasyon asla sorun olmazdı” ifadelerini kullanırken Trump’ın sözleri şu şekilde oldu;
(30 Ocak 2025 TSİ)
Trump: Fed Başarısız
“Jay Powell ve Fed, enflasyonla mücadelede başarısız olduğu için, bunu ben yapacağım. Amerikan enerji üretimini serbest bırakarak, düzenlemeleri azaltarak, uluslararası ticareti yeniden dengeleyerek ve Amerikan üretimini yeniden canlandırarak enflasyonu durduracağım. Ancak enflasyonu durdurmaktan çok daha fazlasını yapacağım, ülkemizi mali açıdan ve diğer açılardan yeniden güçlü hale getireceğim! Fed, banka düzenlemeleri konusunda berbat bir iş çıkardı. Hazine Bakanlığı, gereksiz düzenlemeleri kesme çabalarına öncülük edecek ve tüm Amerikalılar ile işletmeler için kredilendirmeyi serbest bırakacak. Eğer Fed, DEI (çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık), cinsiyet ideolojisi, “yeşil” enerji ve sahte iklim değişikliği gibi konulara daha az zaman harcasaydı, enflasyon hiçbir zaman bir sorun olmazdı. Bunun yerine, ülkemizin tarihindeki en kötü enflasyonu yaşadık!”
ABD Başkanı Donald Trump
Fed’in beklentiler paralelinde gerçekleşen faiz kararı, beklentilerin ötesinde bir karar metniyle karşılanırken Fed Başkanı Powell’in konuşması karar metninden daha yumuşak bir tonda gerçekleşti. ABD Başkanı Donald Trump’ın açıklamaları ise Fed ile Başkanlık makamı arasında süregelen bir durumun dışına çıkmadı.
