Fibonacci sayı dizileri ve altın oran (Fi) yaklaşımı teknik analizde sıklıkla başvurulan yöntemlerdendir. İlk defa 6. yy’da Hintli matematikçiler tarafından yapılan bu hesaplamalar, Hint-Arap sayılarını Avrupa’ya getirmesiyle tanınan 13. yy İtalyan matematikçisi Fibonacci tarafından ünlü Lİber Abaci kitabında tavşan probleminin çözümü için ortaya konmuştur. Fibonacci sayı dizilerinin ilk sayısı 0’dır, ikincisi 1 ve sonrasında gelen her sayı kendisinden önce gelen iki sayının toplamıdır.
0, 1, 1(1+0), 2(1+1), 3(2+1), 5(3+2), 8(5+3), 13(8+5),21(13+8) …
Bu dizide bir sayının kendinden önce gelen sayıya oranı Altın Oran olarak ifade edilir ve yaklaşık 1,618’e karşılık gelir. Fibonacci kitabında yer vermeden önce Mısırlılar ve Yunanlılar tarafından mimaride kullanıldığı bilinen Altın Oran; bütün ve parçalar arasındaki geometrik ve sayısal ilişkiyi gösterir. Hayatımızdaki birçok şey bu oranı içerisinde barındırır. Yüzümüz, işaret parmağımız, kollarımız, Mısır piramitleri, çam kozalağı, ay çiçeği bunlardan bazılarıdır.
Günümüzde Fibonacci dizilimi finans piyasalarında da etkin olarak kullanılmaktadır. özellikle teknik analizde, birkaç farklı başlık altında yapılan Fibonacci çalışmaları bulunmaktadır. Bu yöntemlerde ağırlıklı olarak karşımıza çıkan oranlar 0.618, 0,50 ve 0,382’dir.
Fibonacci Retracement
Fibonacci çalışmalarının en sık kullanılanıdır. Bu yöntemde önce trendi tespit etmek gerekir. Bu noktada zorluk çeken yatırımcılar Zig Zag indikatöründen faydalanabilirler. Trendin başladığı en anlamlı noktadan tepeye ya da dibe çekilen bir Fibonacci çizgisi sonucunda destek ve direnç seviyeleri tespit edilebilir. Retracement çalışmasında orta ve uzun vadeli çalışmaların daha başarılı olduğu unutulmamalıdır. Sıklıkla kullanılan katsayılar 0,236 – 0,382 – 0,500 – 0,618’dir.
Fibonacci Expansion
Oluşması muhtemel destek ve direnç seviyelerini gösterir. Trendin ve düzeltmenin tespiti ile çizilir. Pozisyona giriş noktasının tespiti kadar pozisyondan çıkış noktasının tespiti de yatırımcılar için oldukça önemlidir. Fibonacci Expansion Açık pozisyonlarda hedef fiyat belirlenmesi için kullanılır. çizim için yükselen bir trendde; dip-tepe-dip, düşen bir trendde tepe-dip-tepe noktaları kullanılır. Fibonacci Expansion fiyatın gelecek hareketinde olası düzeltmeyi hangi seviyeden yapabileceğini tespit etmek için tercih edilebilecek en etkili teknik araçlardan birisidir.
Fibonacci Fanları
Fanlar da diğer Fibonacci araçları gibi hem yükselen hem de düşen trendde kullanılabilirler. Devam eden bir trendde gelecek fiyat hareketlerindeki tepkiler ve düzeltmelerin tespiti için oldukça verimli bir araçtır. Trendin başladığı ilk tepelere ya da diplere çizilebilmekle birlikte trendin tamamını kapsayacak şekilde de çizilebilir. önemli olan ortaya çıkan referans noktaların (key point) tutarlı olmasıdır.
Fibonacci Time Zones
Bu yöntem de altın oran yaklaşımını temel almakla birlikte diğer araçlara göre daha az kullanılır. Buradaki temel yaklaşım fiyat çevrimlerinin de Fibonacci dizilimine uygun hareket ettiğidir. Bu yöntemde fiyatın bir sonraki hareketini hangi zaman aralığında yapabileceğine dair öngörüde bulunulabilir. Fibonacci zaman dilimlerini çizmek için yükselen bir fiyat hareketinin düşen bir harekete evrildiği ya da söz konusu durumun tam tersinin olduğu periyotlar tercih edilir.
Fibonacci Yayları
Fibonacci Yayları, Fibonacci düzeltme seviyelerinin dairesel kullanımıdır. Yaylar çizilirken % 38.2 – % 50.0 – % 61.8 seviyeleri kullanılır. Bu yöntemde de fiyatın yükselerek yaya temasında yay bir direnç görevi görür, düşen fiyatın yaya temasında ise yay destek görevi görür. Yayalar da diğer araçlarda olduğu gibi trendin uç noktalarından çizilirler.
