Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), “Küresel Borç Monitörü” raporunu yayımladı. Rapora göre, küresel borç tutarı, 2022’deki yaklaşık 7 trilyon dolarlık azalışın ardından 2023’te 15 trilyon doları aşarak 313 trilyon dolara ulaştı, yeni bir rekor kırdı.
Küresel borç tutarındaki artışın yaklaşık %55’i, özellikle ABD, Fransa ve Almanya gibi gelişmiş ekonomilerden kaynaklandı. Gelişmekte olan piyasalarda ise borç birikimi çoğunlukla Çin, Hindistan ve Brezilya gibi ülkelerde yoğunlaştı.
Gelişmiş ekonomilerde toplam borç miktarı 208,3 trilyon dolar olarak hesaplanırken, gelişmekte olan piyasalardaki borç 104,6 trilyon dolar olarak kaydedildi.
Şirketler En Çok Borca Sahip
Borcun dağılımına bakıldığında, hanehalkı borçları 59,3 trilyon dolara, finansal olmayan şirketlere ait borçlar 94,4 trilyon dolara, kamu borçları 89,9 trilyon dolara ve finansal şirketlere ait borçlar ise 69,4 trilyon dolara yükseldi.
Küresel borcun gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı, büyük ölçüde gelişmiş ekonomilerin etkisiyle art arda üçüncü yılda düşüş kaydetti. Ancak büyüme ve enflasyondaki zayıflama, borcun GSYH’ye oranındaki düşüşün 2023’te keskin bir şekilde yavaşlamasına neden oldu.
Borcun GSYH’ye oranı, 2023’te 2 puanlık azalışla yaklaşık olarak %330’a geriledi.
GSYH Artışı Azaldı
Özellikle Avrupa ülkelerinin etkisiyle, gelişmiş ekonomilerde borcun GSYH’ye oranında dikkate değer bir azalma yaşandı. Borcun GSYH’ye oranında artış kaydedilen gelişmiş ekonomiler arasında sadece Malta ve Norveç yer aldı.
Gelişmekte olan ülkelerde ise borçların GSYH’ye oranı, %225 ile yeni bir rekora ulaşırken, en büyük artış Hindistan, Arjantin, Çin, Rusya, Malezya ve Güney Afrika gibi ülkelerde gözlendi. Şili, Kolombiya, Türkiye ve Polonya’da ise borçların GSYH’ye oranlarında yaklaşık olarak 10 puanlık düşüşler yaşandı.
Toplam GSYH’ye oranları dikkate alındığında, hanehalkı borçlarının oranı %62,6’dan %61,5’e, finansal olmayan şirketlere ait borçların oranı %96,2’den %95,6’ya ve finans sektörüne ait borçların oranı %78,8’den %77,4’e düşerken, kamu borçları ise %95,6’dan %96,7’ye yükseldi.
Türkiye’de Borç Oranı Düştü
Türkiye’de ise borçların GSYH’ye oranı dikkate alındığında, finansal olmayan şirketlere ait borçların oranı %54,8’den %49’a, kamu borçlarının oranı %35,7’den %31,7’ye ve finans sektörüne ait borçların oranı %18,7’den %17,3’e gerilerken, hanehalkına ait borçların oranı ise %11,3’ten %11,6’ya yükseldi.
