Tekstil başta olmak üzere birçok sektörün hammaddesi olan pamuk, tüm dünyada en çok talep gören tarım emtialarının başında gelir. Sanayinin bir girdisi olan pamuk, finansal piyasalarda işlemlere konu edilebilen üzerine çeşitli sermaye piyasası ürünleri geliştirilen bir emtia üründür.
Bir başka deyişle bugün fiziksel olarak pamuka ihtiyacı olmayan birçok yatırımcı, piyasalarda oluşan fiyat hareketleri ya da konjonktürel gelişmelerden yol çıkarak finansal getiri elde etmek amacıyla pamuk emtiasına yatırım yapar. İçeriğimizde pamuk emtiasına nasıl yatırım yapabileceğinizi, pamuk yatırımlarında dikkat etmeniz gerekenler hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.
Pamuk Forex analizleri ve analizlerin yapıldığı dönemlerdeki güncel pamuk fiyatları hakkında bilgi sahibi olmak için aşağıdaki fotoğrafı tıklayabilirsiniz.
Pamuk Emtiası Nasıl Alınır?
Pamuk emtiası, birçok sektörde kullanılabilen bir tarım emtiası olduğundan talebi süreklilik arz eden biri üründür. Bu nedenle arz talep dengesi, fiyat hareketleri üzerinden oldukça etkilidir. Özellikle de pamuk üreticisi konumundaki ülkelerde kuraklık, pandemi, savaş, siyasi krizler gibi konjonktürel gelişmeler ya da talebi etkileyen olaylar pamuk fiyatlarını fazlasıyla etkiler. Bu gibi gelişmeleri takip eden yatırımcılar ise pamuk üzerine geliştirilen finansal yatırım araçlarıyla pamuk yatırımı yapabilir. Pamuk emtiası alabileceğiniz yatırım araçlarından bazıları şöyledir:
- Türev araçlar
- Yatırım Fonları
- Hisse senetleri
Türev Araçlar
Pamuk başta olmak üzere birçok buğday, mısır, soya fasulyesi, kahve, kakao gibi tarım ürünleri üzerine geliştirilen vadeli sözleşmelere yatırım yaparak fiziksel teslimata gerek kalmadan fiyat hareketlerinden getiri elde edebilirsiniz. Pamuk yatırımı için söz konusu türev araçlardan biri olarak Forex işlemleri yapabilirsiniz. Aracı kurumların Forex hesabı açarak vade seçeneklerine göre pamuk sözleşmeleri alıp satımı söz konusu olabilir.
Forex işlemleri dışında Türkiye’de Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası’nda (VİOP) işlem gören Ege Pamuk Vadeli İşlem Sözleşmeleri ile de tasarruflarınızı pamuk emitasında değerlendirebilirsiniz. Türev araçlarla işlem yaparken kaldıraç oranları söz konusu olduğundan yatırımlarınızda profesyonel yatırım desteği almanız büyük önem arz eder. Türev araçlarla pamuk yatırımlarında vade kavramına dikkat etmeniz gerekir.
Yatırım Fonları
Tarım ve gıda ürünleri son yıllarda önemi giderek artan emtiaların başında gelir. Tarım ürünlerini dayanak varlık olarak kullanan ya da portföyünde tarım ürünlerine yer verene tematik yatırım fonları da yine fiyat hareketlerinden getiri sağlamanızı sağlayabilecek alternatifler arasında yer alır. Yatırım fonlarının, fon açıklamalarını okuyarak portföyünde pamuk emtiasına da yer veren yatırım fonlarını değerlendirebilirsiniz. Yatırım fonları genellikle, pamuk üzerine geliştirilen vadeli işlem sözleşmelerine yatırım yaparlar. Yatırım fonlarının, kolay alınıp satılabilmesi, profesyonel yönetim ayrıcalıklarından faydalanabilirsiniz.
Hisse Senetleri
Pamuk emtiasına yatırım yapmanıza imkan tanıyan bir diğer seçenek ise hisse senetleridir. Pamuk emtiasını hammadde olarak kullanan, üretimi ya da ticaretini yapan şirketlerin hisse senetlerine yatırım yaparak pamuğun getiri potansiyelinden faydalanabilirsiniz. Pamuk fiyatlarındaki artışlar ya da düşüşler bu şirketlerin finansal bilançolarında oldukça etkilidir. Şirketlerin pamuk emtiasını ne şekilde değerlendirdikleri önem arz eder. Hisse senedini almaya düşündüğünüz şirketin pamuğu girdi olarak mı kullandığı, üretici ya da ticaretini mi yaptığı şirketlerin performansında farklı yönlerde etki edebilir. Hisse senetleri ile pamuk yatırımı yaparken de profesyonel yatırım desteği almanız portföyünüzün başarısında kilit rolde olabilir.
İzmir Borsası Pamuk Fiyatları
Dünyada en büyük 10 pamuk üreticisinden biri olan Türkiye’de pamuk fiyatlarının belirlendiği borsalardan biri de İzmir Ticaret Borsası’dır. İzmir Borsası pamuk fiyatı açısından referans kabul edilir. İzmir Ticaret Borsası’nda işlem gören ürünler arasında yer alan pamuğun fiyatları arz ve talep dengesine göre günlük olarak belirlenir. İzmir Ticaret Borsası’nda işlemler resmi tatil günleri hariç hafta içi her gün saat 09.30 ile 18.15 saatleri arasında gerçekleştirilir. Pamuk üzerine geliştirilen birçok yatırım aracı da İzmir pamuk fiyatları endekslidir.
İzmir Ticaret Odası’nda pamuğun türlerine göre kilogram bazlı fiyatlar anlık olarak kamuoyu ile paylaşılır. İzmir Ticaret Borsası’nda 41 Renk Ege Pamuk baz kalitesi için uzlaşma fiyatları vade sonlarına olarak belirlenir. İzmir Ticaret Borsası’nda 41 Renk Ege Pamuğunun yanı sıra 31 ve/veya 51 renk Renk Ege Pamuğu baz fiyatları için fiyatlar oluşur.
Pamuk Ton Fiyatı Nereden Öğrenilir?
İzmir Ticaret Borsası’nda veya küresel borsalarda oluşan pamuk ton fiyatı Türk Lirası ya da döviz cinsinden takip edilir. Pamuk fiyatları, İzmir Ticaret Borsası’nın yayınladığı günlük pamuk bülteninden ya da piyasalara ilişkin veri sağlayan piyasa terminallerden takip edilebilir.
Ege Pamuk Vadeli işlem Sözleşmesi olarak, Borsa İstanbul’da Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda ‘COTEGE’ koduyla işlem gören sözleşmelerden takip edilebilir. 1 ton olarak ve nakdi uzlaşma şeklinde fiziki olmayan şekilde borsada alm-satım yapılan vadeli işlem sözleşmeleri standart sözleşmelerdir. VİOP verilerini takip ederek de vadesine göre pamuk fiyatlarını öğrenebilirsiniz. VİOP dışında, pamuk fiyatlarını hafta içi 5 gün 24 saat işlemlerin devam ettiği Forex piyasalarından da takip edebilirsiniz.
VİOP’ta Pamuk İşlemi Nasıl Yapılır?
Türkiye piyasalarında pamuk yatırımı yapabileceğiniz piyasaların başında Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası gelir. ViOP’ta, pay endeksi sözleşmeleri, pay sözleşmeleri, döviz sözleşmeleri, enerji ve emtia sözleşmeleri, faiz sözleşmeleri ve borsa yatırım fonu (PYF) sözleşmeleri olmak üzete farklı tiplerde vadeli işleme sözleşmeleri işlem görür. Bu sözleşmeler söz konusu dayanak varlıklar üzerine farklı vadelerde hazırlanır ve yatırımcılar tarafından alınıp satılabilir.
VİOP’ta pamuk işlemi yapmak için herhangi bir aracı kurumdan ya da yatırım hizmeti veren bankanızdan vadeli işlem yatırım hesabı sözleşmesi imzalamanız ve hesap açmanız gerekir. Vadeli işlem yapabileceğiniz yatırım hesabınızın açılmasının ardından hesabınıza bakiye transferi yapmanız gerekir. Bakiye bulunan hesabınızla pamuk yatırımı yapmak için ‘COTEGE’ koduyla işlem gören pamuk sözleşmesinde kısa ya da uzun pozisyon açabilirsiniz. Her bir sözleşme için VİOP’un belirlediği kontrat türüne göre teminat yatırım hesabınızda blokelenir. Zarar durumunda teminat tutarından düşer. Bu hesaplar için otomatik olarak pozisyon kapama emri borsaya iletilir.
Kısa pozisyon pamuk fiyatlarının düştüğü durumlarda getiri elde etmenizi sağlarken uzun pozisyonda ise pamuk fiyatlarının yükseldiği durumlarda getiri söz konusudur. Tersi durumlarda ise pozisyonunuz zarar eder. Bir başka ifadeyle; siz kısa pozisyondayken pamuk fiyatları yükselirse ya da siz uzun pozisyondayken pamuk fiyatları düşerse zarar edeceğiniz anlamını taşır.
ViOP’ta sunulan pamuk ve diğer sözleşme türlerinde vadeler, Mart, Mayıs, Temmuz, Ekim ve Aralık aylarından oluşur. İlgili ay içerisinde ViOP sözleşmelerinin her biri için en yakın iki vade işlem görür. Örneğin Nisan ayında söz konusu pamuk yatırımlarınızda COTEGE vadeli işlem sözleşmeleri için piyasadaki kontratların vadeleri mayıs ve temmuz olur. Vade sonları sözleşmenin kurulu olduğu ilgili ayın son işlem günüdür.
Vade sonu geldiğinde ilgili sözleşmedeki yatırımcıların pozisyonları otomatik olarak kapatılır. Vadeli işlem sözleşmelerinin mantığı gereği, dayanak varlığın spot piyasadaki fiyatı ile vadeli işlem sözleşmesinin vade sonundaki fiyatı birbirine yakındır.
41 Renk Ege Pamuk Nedir?
41 Ege Pamuk, VİOP’ta vadeli işlem sözleşmelerinde dayanak varlık olarak kullanılan pamuğun kalitesini ifade eden bir pamuk türdür. 41 Renk Ege Pamuğu’dur. ViOP’taki pamuk sözleşmelerinde dayanak varlık olan 41 Renk Ege Pamuk için sözleşme büyüklüğü sözleşme başına 1.000 kg yani 1 tondur.
