2008 Krizi (Mortgage Krizi) sonrasında Merkez Bankaları parasal genişleme yoluyla ekonomide canlandırma yaparak krizin yarattığı tahribatları önlemeye ya da etkisini azaltmaya çalışmıştır. Krizden en çok etkilenen finans piyasasını canlandırmak ve piyasadaki likidite sıkıntısını çözmek amacı ilk sırada yer alırken, para bolluğu sağlayarak piyasa faizlerini aşağı çekmek de ikincil amaçlardan biri olarak Fed’in karşısına çıkmıştır. Fed’in bu hamlelerinin tamamına ‘Parasal Genişleme’ demekteyiz.
Yakın Dönem Parasal Genişleme
İlk parasal genişleme krizin başlangıcı olan 2008 Eylül’den yaklaşık 2,5 ay sonra (Aralık 2008) yapılmıştır ve 2010 yılının ortasına kadar devam etmiştir. İlk parasal genişlemede piyasaya toplamda $1,30 trilyonluk fon aktarıldı. Bu aktarım, piyasadan hazine bonoları ve ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin alınması yoluyla yapılmıştır. İkinci parasal genişleme ise Kasım 2010 ile Haziran 2011 arasında gerçekleşti.
Piyasadan yaklaşık $600 milyarlık tahvil alımı yapıldı. 3. Parasal Genişleme Eylül 2012’de başladı ve aylık $85 milyarlık tahvil alımı programlandı. Geçtiğimiz mayıs ayında (22 Mayıs 2013) Fed Başkanı Bernanke tahvil alım programına ilişkin sonlandırma kararını duyurdu ve içerisinde Türkiye’nin de bulunduğu kırılgan piyasalarda aşağı yönlü hareketler yaşandı.
Küresel piyasalar düzenli olarak devam eden toplantıları takip ederken Fed’den tahvil alımındaki azaltmaya yönelik ilk adım 18 Aralık’taki toplantıda geldi ve toplantıdan çıkan kararla Fed aylık tahvil alımını $10 milyar azaltacağının kararını aldı. Son olarak 28 Ocak’ta Fed Açık Piyasalar Komitesi‘nden (FOMC – Fed Open Market Committee) çıkan kararla aylık tahvil alım miktarı $65 milyara indirilmiştir.
Fed, 2008’den günümüze kadar uyguladığı parasal genişleme politikalarının ardından ilk faiz artışını Aralık 2015’te yaptı. Komite politika faizinde 0,25 bp artış yaptı ve yıl içinde 2 faiz artışı planlıyor.
