VİOP Vadeli İşlem Sözleşmelerinin kısaltmasıdır. Vadeli işlem sözleşmelerinde öncelikle taraflar arasında bir sözleşme yapılır. Bu sözleşme belirli bir miktarda ve özellikteki emtia, kıymet veya finansal ürünün alım satımı için düzenlenir. Ancak sözleşme gelecekte belirlenen bir tarih için sözleşme tarihinde anlaşılan fiyattan alım ya da satım yükümlüğü getirmektedir.
Türkiye’de VİOP
Dünyanın birçok ülkesinde VİOP işlemlerinin yapıldığı borsalar bulunmaktadır. Türkiye’de ise vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri Borsa İstanbul bünyesinde işlem görmektedir. 2005 yılında VOB (Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş.) 2013 yılında Borsa İstanbul ile birleşmiştir. VİOP işlemleri 5 Ağustos 2013 tarihinden itibaren Borsa İstanbul bünyesinde yapılmaktadır.
VİOP’ta işlem Yapmak
VİOP’ta alım pozisyonuna ‘long position’ satış pozisyonuna ise ‘short position’ denir. Pozisyonlar piyasa beklentilerine göre oluşturur. örneğin yükseliş beklentisi olan taraf long position alırken düşüş beklentisi olan short position alır. Yatırımcıları VİOP tercih etme nedeni spot piyasaya göre maliyet avantajıdır. Kaldıraç kullanabilme imkânıyla daha düşük maliyetlerle daha yüksek yatırımlar yapma avantajı sunmasıyla yatırımcıların ilgisini çekmektedir.
VİOP’ta emir nasıl girilir?
Burada üç farklı Pazarı tanımalıyız. Ana Pazar, özel Emir Pazarı ve özel Emir İlan Pazarlarda emir girebiliriz. VİOP toplam 13 tane ana pazardan oluşur. Bu pazarda emirler normal seans ve fiyat sabitleme seanslarında eşleştirilir. Bu pazarların isimlerini bilmeli ve bunlar hakkında yeterli bilgi sahibi olmalısınız. Ana pazarın dışında ise sözleşmelere özel tanımlanan ve ana pazarın dışında kalan daha büyük çaptaki emirlerin işlem gördüğü pazarlar vardır. Sözleşmenin her iki tarafı da belirliyse özel emirler özel Emir Pazarında ancak Borsanın onayı dâhilinde işlem görebilir. Emirler özel Emir İlan Pazarına girilir ve eşleşmeleri halinde Borsanın onayıyla gerçekleştirilmektedir.
