Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Türkiye’deki nüfusun eğitim düzeyine ilişkin 2024 yılı raporunu yayınladı. TÜİK’in yayınladığı raporda 25-34 yaş grubunun üniversite mezun oranı yüzde 44,9 olarak hesaplandı. OECD tarafından yayınlanan son rapor 2022 yılına ait. Bu raporda OECD ortalaması 47,4 olarak açıklanmıştı. 2022 yılında Türkiye’de yükseköğretim mezuniyet oranı yüzde 42,9 olarak açıklanmıştı. Buna göre Türkiye’de yükseköğretim mezuniyet oranı OECD ortalamasına yaklaşsa da hala ortalamanın gerisinde yer alıyor.
TÜİK’in yayınladığı Ulusal Eğitim İstatistikleri, 2024 raporuna göre erkeklerde 25-34 yaş grubunda 2 yıl ve üzeri yükseköğretim kurumlarından mezun olanların oranı erkeklerde yüzde 41,1 kadınlarda ise yüzde 48,9 olarak hesaplandı.
Bu oranlar 2008 yılında kadınlarda yüzde 12,5 erkeklerde ise yüzde 14,6 olarak hesaplanmıştı.
OECD’nin en son 2022 yılında gerçekleştirdiği araştırmanın sonuçlarına göre dünyada en yüksek üniversite mezun oranı yüzde 69,9 ile Güney Kore olmuştu. En düşük ise yüzde 27,3 ile Meksika’ydı. Türkiye’nin 2022’deki ortalaması yüzde 42,9 ile OECD ortalamasının 4,5 puan altında bulunuyordu. 2022 yılından 2024 yılına kadar bu oranlarda bir değişiklik olmaması durumunda Türkiye bugün açıklanan rakamlarla Avusturya, Estonya, Yeni Zelanda ve Portekiz’i geçmiş olabilir.
Yükseköğretim Mezuniyet Oranı Yüzde 25,3
Türkiye İstatistik Kurumu’nun araştırmasında, 25 yaş ve üzeri tüm nüfus içindeki yükseköğretim mezuniyet oranı yüzde 25,3 olarak açıklandı. Bu oranın 2008 yılında yüzde 9,8 olduğu kaydedildi.
Aynı yaş grubunda ortaöğretim kurumlarından mezuniyet oranı ise 2008’de yüzde 26,5 oranından 2024’te yüzde 49,4’e yükseldi.
Nüfus içinde ilkokul ve üzeri mezuniyet oranı yüzde 93,2 olarak hesaplanırken ortaokul ve üzeri yüzde 71,9 oranında gerçekleşti. 25 yaş ve üzeri tüm nüfusta bu oranlar 2008 yılında ilkokul mezuniyeti yüzde 81,1 ortaokul ve üzeri mezunlarının oranı ise yüzde 34,9 olarak hesaplanmıştı.
TÜİK, bu oranların hesaplanmasında mezuniyet durumu bilinmeyen kişilerin kapsanmadığını kaydetti.
Türkiye’de Ortalama Eğitim Süresi 9,5 Yıl
25 yaşını aşmış Türkiye’deki tüm bireylerin 2024 yılı itibariyle hayatlarında ortalama 9,5 yılı okuyarak geçiyor. Erkeklerin okuma ortalaması 10,2 yıl olarak belirtilirken kadınlarda bu sürenin 8,8 yıl olduğu kaydedildi.
Yıllara göre bakıldığında 2011 yılında erkeklerin ortalama okul süresinin 8,3 yıl olduğu hesaplanmıştı. Geçen yıla göre kıyaslandığında erkeklerde geçen yıla göre 0,1 yıl, kadınlarda ise 0,3 yıllık bir yükseliş gerçekleştiği görülüyor. Ortalamada ise geçen yıl ortalama 9,3 yıl olarak ölçülen eğitim hayatı bu yıl 9,5 yıla yükseldi.
Ortalama eğitim süresi erkeklerde 11,4 yıl kadınlarda ise 10,2 yıl ile Ankara oldu. Erkeklerde ortalama eğitim süresi en yüksek iller; Ankara, Eskişehir, İstanbul, Kocaeli ve Yalova olurken kadınlarda Ankara, istanbul, İzmir, Muğla ve Eskişehir oldu.
Ortalama okul süresi en düşük il ise her iki cinsiyet grubunda da Ağrı oldu. Ağrı’da kadınların ortalama okul süresi 6,1 yıl, erkeklerde ise 8,8 yıl olarak hesaplandı. Erkeklerde en düşük okul süresine sahip ikinci il Sinop oldu. Onu Kastamonu, Şanlıurfa ve Çorum takip etti.
Kadınlarda ise en düşük okul süresi sırasıyla Ağrı, Şanlıurfa, Van, Muş ve Siirt oldu.
Ortalama eğitim süresinin en yüksek olduğu il Ankara oldu
25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresinin 2024 yılında en yüksek olduğu il 10,8 yıl ile Ankara olurken, bu ili sırasıyla İstanbul, Eskişehir, Kocaeli ve İzmir takip etti. Ortalama eğitim süresinin en düşük olduğu il ise 7,5 yıl ile Ağrı olurken, bu ili sırasıyla Şanlıurfa, Muş, Kastamonu ve Van izledi.
Güneydoğu’da Ortalama Eğitim Süresi Yükseliyor
Kadınlarda Güneydoğu bölgelerinde düşük eğitim süresine rağmen 2008 yılından beri takip edilen istatistikte Güneydoğu’nun en yüksek artışı yaşadığı görülüyor.
Türkiye’de ortalama okul süresinin en çok artış gösterdiği il yüzde 51,6 artışla Şırnak olurken, yüzde 42,1 artışla Hakkari ikinci, yüzde 39,9 artışla Muş üçüncü, yüzde 38,5 ile Şanlıurfa dördüncü ve yüzde 37,3 artışla Bingöl beşinci sırada yer aldı.
Okur-Yazar Oranı Yüzde 97,8 Hesaplandı
Türkiye’de herhangi bir okuldan mezun olmasa bile okur yazar oranının yüzde 97,8 olduğu tespit edildi. Bu oran erkeklerde yüzde 99,3 olurklen kadınlarda yüzde 96,2 olarak açıklandı.
Anneler Babalardan Daha Etkili
25 yaş ve üzeri nüfustaki yükseköğretim kurumlarında eğitim görmüş ebeveynlerin 25 yaşını aşmış çocukları üzerinden yapılan hesaplamada annesi yükseköğretim mezunu olan bireylerin yüzde 84,4’ünün yükseköğretimi takakmadığı görülüyor.
Babası yükseköğretim mezunu olan bireylerin ise yüzde 80,3’ü yükseköğretim kurumlarından mezun oldu.
Annesi ortaöğretim mezunu olan nüfusun ise yüzde 64,3’ünün yükseköğretimi tamamladığı görülürken babası ortaöğretim ve üzeri kurumlardan mezun olanların çocuklarının yükseköğretimi tamamlama oranı 55,7 olarak hesaplandı.
