Forex özünde bir para piyasası borsasıdır. Forex’in mantığı, para birimleri arasındaki farklardan yararlanarak para kazanmak üzerine kuruludur. Forex’te para birimleri, yani döviz çiftleri arasındaki fiyat farklarından ve iniş çıkışlarından para kazanılır. Ancak bunun da yanında çeşitli emtia türlerinde de ticaret yapılır. Bu emtialar, günlük hayatta alınıp satılan ham ürünler olarak özetlenebilir. Ülkelerin genel ihtiyaçları üzerinden uluslararası ticarette alınıp satılan ve “ton” cinsinden üretim rakamlarını bilebildiğimiz, çoğunlukla devletlerin kontrolündeki ürünlerdir.
Örneğin, benzin ya da motorin bir emtia değilken, benzin ve motorinin üretildiği petrol bir emtiadır. Hatta brent, wti veya Umman petrolü gibi türleri vardır. Ekmek bir forex emtiası değildir ancak ekmeğin üretildiği buğday bir emtiadır. Çikolata bir emtia değildir ancak çikolatanın üretildiği kakao bir forex emtiadır.
Forex’in mantığı da bu ürünlerin borsadaki değeri üzerinde ticaret yapılmasıdır. Forex’te iki tür üründen bahsetmiştik, para çiftleri ve emtialar. Bunları açalım.
Para Birimleri Ticareti: Foreign Exchange
Para birimleri ticareti esas itibariyle Forex’in mantığı ile doğrudan ilişkilidir. Çünkü açılımı foreign exchange yani döviz değişimi olan Forex’in başlıca amacı para birimi ticaretidir. Bunu çapraz kur olarak düşünebiliriz. Forex’te yapılan işlemler genellikle USD üzerinden yapılır. Yani para yatırdığınız zaman USD cinsinden paranızı yatırırsınız. Ancak bu parayı istediğiniz döviz cinsine çevirebilirsiniz. Dünyadaki pek çok ülkenin para birimi üzerinde Forex işlemi yapabilirsiniz.
Pariteler, majör ve egzotik olarak ikiye ayrılır. Majör pariteler, GBPUSD, EURUSD, USDJPY, USDCAD, USDCHF gibi popüler para birimleri arasındaki döviz ticaretini kapsar. Egzotik paritelerde ise bir popüler, bir popüler olmayan para birimi veya iki popüler olmayan para birimi arasında yapılacak döviz ticaretini kapsamaktadır.
Örneğin USDTRY, egzotik bir paritedir. Aynı zamanda Yeni Zelanda’nın para birimi olan Yeni Zelanda Doları (NZD) ile Türk Lirası arasında işlem yapılan NZDTRY paritesi de egzotik para birimleri arasında yer almaktadır.
Emtia Ticareti
Emtialar, enerji, tarım, değerli metaller gibi gruplara ayrılmaktadır. Emtia ticaretinde Forex’in mantığı ise üretilen veya elde edilen bu emtiaların sahipliğinde ortak olmaktır.
Dünyadaki çeşitli emtia borsalarının Forex sistemine entegrasyonu ile, bu emtia borsaları arasında bir fiyat birlikteliği oluştmaktadır. Ancak iki borsa arasında da anlık küçük fiyat farkları bulunabilir. Burada da tıpkı para briimlerinde olduğu gibi arbitraj yapma imkanı doğabilmektedir.
Ancak esas itibariyle emtialardaki Forex’in mantığı bu ürünleri emtia borsalarında satın almak üzerine kuruludur. Üretimler düştüğünde fiyatların yukarı çıkması veya üretimler arttığında fiyatların aşağı inmesi emtialardaki en önemli temel analiz unsurlarındandır. Ayrıca çok sık duyduğumuz bir diğer terim ise jeopolitik risklerdir.
Emtiaların pek çoğu dünyada belli bölgelerde elde edilmektedir. Örneğin, Umman Petrolü ortadoğuda, Brent Petrol Kuzey Denizi’nde ve WTI Kuzey Amerika kıtasında elde edilir. Ortadoğu’da devam eden savaşlar Umman Petrolü üzerinde Kızıldeniz’de meydana gelen bir jeopolitik risk faktörü olarak öne çıkmıştı. Dünyadaki tahıl ve ayçiçeği üretiminin çoğunu karşılayan iki ülke Rusya ve Ukrayna’dır. Rusya ile Ukrayna arasında patlak veren savaş, bu iki emtia türü üzerinde bir jeopolitik risk faktörü oluşturmuştur. Bu risk, tahıl koridoru ile çözüme kavuşmuştu.
Bunun yanı sıra iklimlerden kaynaklı olarak da riskler bulunmaktadır. Örneğin dünyada çok kısıtlı bir alanda üretilen kakao, olumsuz iklim şartları sebebiyle dünya üretiminin yüzde 60’ını olumsuz etkiledi ve kakao fiyatlarının 3 ayda iki katına çıkmasına sebep oldu.
Tabii, Forex’in mantığı bunlarla sınırlı değil, yukarıda temel bir işlem yelpazesi bulunuyor. Bunun dışında Forex’te işlem yaparken hem yararlanabileceğiniz hem de dikkat etmeniz gereken bazı özellikler yer almakta. Forex Emtiaları hakkında daha detaylı bilgi için Emtia Nedir yazımıza bakabilirsiniz.
Forex’te Kaldıraç Mantığı Nedir?
Kaldıraç, kelime itibariyle bir eşyayı kaldırmak, yükseltmek için kullanılır. Forex’te de paranızı kaldırmak, yükseltmek olarak kullanabilirsiniz. Kaldıraç işlemlerinde kaldıraç oranları en önemli unsurdur.
Türkiye’den bir Forex işlemi yaptığınızda, bu işlemlerde kullanabileceğiniz maksimum kaldıraç 10 katına kadardır. Yani buradaki Forex’in mantığı işlem yapmak istediğiniz hesabınızın yüzde 10’uyla pozisyon açabilmenizle alakalıdır.
Kaldıraçlı işlemlerde kâr elde ettiğiniz zaman, elde ettiğiniz kâr oranı, kullandığınız kaldıraç oranı nispetinde artacaktır. Örneğin, 100 dolar yatırıp, 1000 dolarlık bir işlem açıp, 10 dolar kazanarak işlemi kapattığınızda 100 dolar kazanmış olursunuz. Ancak aynı şekilde 100 dolar yatırarak 1000 dolarlık bir işlem açtığınızda da 10 dolar kaybettiğinizde 100 doların tamamını kaybetmiş olacaksınız.
Bu sebeple kaldıraçlı işlemler cazip olduğu kadar riskli işlemlerdir. Forex’te çok yeni olduğunuz durumlarda kaldıraçlı işlemleri dikkatli kullanmanız, yedekte teminat tamamlamak için para bulundurmanız ve işlemlerinizi dikkatle takip etmeniz gerekecektir. Daha detaylı bilgi için Forex Kaldıraç yazımıza bakabilirsiniz.
Forex’te Stop Loss Mantığı Nedir?
Stop Loss, kaybı durdur anlamına gelmektedir. Stop-Loss mantığı, siz ekran başında değilken aniden değişen piyasa koşullarında sizi kayıptan korumasıyla alakalıdır. Ancak stop-loss da dikkatli ve bilinçli kullanılması gereken bir özelliktir.
Stop-Loss’ta, sizin stop verdiğiniz bölgeden fiyatların tekrar yukarı yönlü hareket etmesi riski daima bulunmaktadır. Bu sebeple destek ve direnç seviyelerinin dikkatli belirlenmesi ve risk alabileceğiniz ölçüde zarar bölgesinde stop vermeniz gerekecektir. Aynı zamanda stop özelliğini “take profit” alanında yani halihazırda kar ederken de kullanabilirsiniz ve iz süren stop özelliklerinden de faydalanabilirsiniz. Stop ile alakalı daha detaylı bilgi için Forex’te Stop Nedir yazımıza bakabilirsiniz.
Forex’te Arbitraj Mantığı Nedir?
Arbitraj, iki ürün arasındaki değişik bölgelerdeki pazarlarda bulunan fiyat farklarından yararlanmakla alakalıdır. Yani Forex’te arbitrajın mantığı, aynı ürünün farklı piyasalardaki fiyat farklarını kullanarak para kazanma işlemidir.
Bu işlemler Forex piyasalarında en sık kullanılan işlemlerdendir. Özellikle piyasası kapalı ülkelerin para birimleri üzerine açık olan piyasalarda işlem yapmak şeklinde gerçekleşir. Örneğin, sabaha karşı Türkiye piyasası kapalıyken Japonya açıktır. Türk lirasını olumlu ya da olumsuz etkileyecek, sabaha karşı gerçekleşen bir olay, Türkiye’de anında fiyatlanmaz. Aynı şey tam tersi için de geçerlidir. Bu tip ekstrem durumlar arbitraj için uygun zeminler oluşturur.
Ancak Forex’in volatil bir piyasa olmasından dolayı bu arbitraj imkanları anlık olarak belirir ve piyasa birkaç saniyede adil değerini bulur. Bu sebeple anlatması, yapmasından çok daha kolay bir işlem çeşididir. Arbitraj hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.
Forex’te Demo Mantığı Nedir?
Türkiye’de forex işlemlerini güvenle yapabilirsiniz. Bu işlemlerinizi yapmak için öncelikle Türkiye’de yerleşik bir aracı kurumla gerçekleştirmeniz gerekecektir. Aracı kurumlar, Viop ve Borsa’nın yanı sıra Forex işlemlerinizi de yürütebileceğiniz Brokerlardır.
Yazının yanında yer alan formu doldurarak Forex’i deneyebilirsiniz. Forex’te Türkiye’ye has olan bazı kurallar vardır. SPK tarafından belirlenmiş bu kurallardan biri maksimum 10 katına kadar kaldıraç kullanabilmenizdir. İkincisi ise Forex’i deneme mecburiyetinizdir.
Forex işlemleri yapmak için öncelikle Forex piyasalarını denemeniz gerekmektedir. Buna deneme veya demo hesap adı verilir. Demo hesaplarda belli bir süre ve işlem adedi yaptıktan sonra istediğiniz zaman gerçek parayla işlem yapabilirsiniz. Deneme hesaplarınızda istediğiniz gibi Forex’te yönlendirebileceğiniz 100 bin dolar bakiyeniz bulunuyor ve Forex’in tüm özelliklerini kullanarak denemeler yapabiliyorsunuz. Forex Demo hakkında daha detaylı bilgi için Forex Demo Nedir yazımıza bakabilirsiniz.
